Çocuklarda Dil Gelişiminin Evreleri

Çocuklarda Dil Gelişiminin Evreleri: Aylara Göre Rehber

Dil gelişimi, bir çocuğun yaşamsal iletişim becerilerinin genellikle temelini oluşturur. Bu gelişimin doğal akışını izlemek, ebeveynlerin ve eğitimcilerin potansiyel gecikmeleri fark etmesine özellikle yardımcı olur. Özellikle erken yaşlarda edinilen dilsel beceriler, çocuğun hem akademik hem de sosyal yaşamında önemli bir rol oynar. Bu nedenle çocuğun yaşına uygun dil gelişim evrelerini bilme önemlidir. Ayrıca destekleyici bir yaklaşım geliştirmek açısından da oldukça değerlidir.

Aşağıdaki rehber, bu nedenle bebeklikten okul öncesine kadar olan dönemde çocukların hangi dilsel becerileri kazanmasını bekleyebileceğimizi açıklar.

0-6 Ay

• Seslere dikkat eder, tanıdık seslere tepki verir.
• Agulama (cooing) başlar.
• Farklı ses tonlarıyla duygularını ifade eder.

6-12 Ay

• Babıldama (ba-ba, da-da) gelişir.
• İsmini duyunca başını çevirir.
• Basit komutları anlamaya başlar (“Hayır”, “Gel” gibi).

12-18 Ay

• İlk anlamlı kelimeler söylenir.
• Nesneleri adlandırma başlar.
• Göstererek isteme görülür.

18-24 Ay

• Kelime dağarcığı artar (50-100 kelimeye kadar).
• İki kelimelik cümleler kurmaya başlar (“Anne gel”, “Top ver”).
• Basit sorulara yanıt verir.

2-3 Yaş

• 2-3 kelimelik anlamlı cümleler kurar.
• Kendini anlatma becerisi gelişir.
• Günlük eylemleri ifade eder.
• Hayal gücüne dayalı kısa hikâyeler anlatmak olumlu sonuçlar verir.
• Sorular sormaya ve neden-sonuç ilişkileri kurmaya başlar.

Sonraki Yaşlar

3-4 Yaş

• Karmaşık cümleler kurar.
• İsim, yaş, renk gibi bilgileri verir.
• Hikâyeleri anlatma eğilimi yüksektir.

4-5 Yaş

• Zamirleri ve çoğul ekleri doğru kullanmaya başlar.
• Konuşması çoğu zaman anlaşılırdır.
• Arkadaşlarıyla uzun diyaloglar kurar.
• Konuşmalarında neden-sonuç ilişkisi kurma eğilimindedir.

5-6 Yaş

• Duygu ve düşüncelerini ifade eder.
• Konuşma yapısı yetişkin benzeri olur.
• Mizah anlayışı gelişir, kelime oyunları yapar.
• Kısa hikâyeleri başı, ortası ve sonuyla anlatması vardır.

Çocuklarda Dil Gelişiminin Evreleri Sonuç

Her çocuk kendine özgü ve özeldir. Bu nedenle çocukların gelişim hızı farklılık gösterir. Ancak bu çocuklarda dil gelişiminin evreleri, genel bir yol haritası sunar. Ancak çocuğunuzun dil gelişimi bu evrelerden belirgin şekilde sapma gösterebilir. Bu nedenle bir uzmana danışmanız faydalı olacaktır. Ancak unutmayın, erken fark edilen dil gelişimi sorunları, doğru destekle kolaylıkla düzelir.

Ebeveynler için öneriler:

• Çocuğunuzla bol bol konuşun ve sorular sorun.
• Kitap okuyarak kelime dağarcığını destekleyin.
• Göz teması kurarak aktif dinleyici olun.
• Oyun sırasında sözel ifadeleri teşvik edin.

Bilimsel Referanslar:

1. American Speech-Language-Hearing Association (ASHA). (2020). Language Development Milestones.
2. Owens, R. E. (2016). Language Development: An Introduction (9th ed.). Pearson Education.
3. Rescorla, L. (1989). The Language Development Survey: A Screening Tool for Delayed Language in Toddlers. Journal of Speech and Hearing Disorders, 54, 587–599.